Latince adı
Culicidae familyası
Dış görünüm
Sivrisinekler, sineklerin de ait olduğu Diptera grubuna aittirler. Aynı onlar gibi bir çift kanatları vardır. Genellikle uzun, ince bacakları ve büyük dillerinin bulunduğu kafaları vardır. Sivrisineklerin gövdeleri ve kanatları çoğu zaman küçük pullarla kaplıdır. Yetişkin sivrisineklerin boyu 3 ile 9 mm arasındadır.
Davranışları, beslenme ve alışkanlıkları
Sivrisineklerin en bilinen özellikleri, yetişkin dişi sivrisineklerin yumurtalarını beslemek için kendilerini kanla beslemeleridir. Daha az bilinen yönleri ise, dişi ve erkek tüm sivrisineklerin çiçeklerdeki nektarlardan beslenmeleridir. Henüz olgunlaşmamış oldukları dönemleri genellikle suda durarak geçirirler. Türüne bağlı olarak larvaları değişik birçok maddeden beslenirler. Birçoğu etraftaki ıvır zıvırdan ve küçük su organizmalarından beslenirler. Bununla birlikte, bazı türleri saldırgandır ve diğer sivrisinekleri yiyerek beslenirler. Yetişkin sivrisineklerin en aktif oldukları zaman, gün batımından gün doğuşuna kadar olan süre olmakla beraber yeterli sayıda bulut gökyüzünü kapladığında ya da karanlık anlarda da ortaya çıkarlar. Susuzluktan kuruyup ölebilecekleri için gün ışığında aktif olmayı tercih etmezler.
Sivrisinek vızıltıları mı duyuyorsunuz?
Herkes, sivrisineklerle muhatap olur. Kanatlarını hızlı çırpmaları sonucu duyulan vızıltı, sivrisineklerin yakında olduğuna işaret eder ve dikkatli olmamız gerektiğini, çünkü bir sivrisinek sokmasının yakın olduğu anlamına gelir. Yılın çoğu zamanında sivrisinekler bizim peşimizdedirler.
Sivrisinek mi sinek mi
Sivrisinekler diğer sineklerle karıştırılabilir. Sivrisineklerin uzun bacakları ve dişi sivrisineklerin, yumurtalayabilmek için insanları ve ev hayvanlarını “ısırmak” ve onların kanını emmek amacıyla kullandıkları uzun hortumları ya da “burunları” vardır. Birçok sinek ısırmaz ve uzun bacaklı sinekler bile çoğu zaman sivrisineklerden küçüklerdir. Sivrisinekler, sinir bozucu haşerelerdir ve Batı Nil Virüsü, dang humması ve sıtma gibi hastalıkları bulaştırırlar. Daha çoğunlukla sivrisinekler, insan sağlığından ziyade aile toplantılarını tehdit eden hayvanlardır.
Üreme
Erkek sivrisineklerin dişileri bulabilmek için kullandıkları tüylü antenleri vardır. Çiftleşmeden sonra genellikle dişi sivrisinekler yumurta üretebilmek için bir kan ziyafetine ihtiyaç duyarlar. Yumurtalarını çoğunlukla hareketsiz sulara bıraksalar da insan yapımı kuş banyoları, kovalar ve hatta çamur birikintisi de tercih ettikleri yerler olabilir. Sivrisineğin türüne göre yumurta sayıları değişse de bazı türler bir seferde 100’den fazla yumurta bırakabilirler. Solucanımsı larvalarına sivrisinek larvası denir ve bunlar suyun içinde sürekli kıpır kıpırdırlar. Pupa evresine geçmeye hazır oluncaya kadar beslenmeye devam ederler. Pupa evresindeyken sürekli takla eder gibi harekette bulundukları için İngilizcede bunlara “taklacı” (tumbler) denir. Yetişkin sivrisinekler, bu pupaların suyun yüzeyine çıkarak dış kabuklarının sertleşmesiyle oluşurlar.
Sivrisinek istilasının belirtileri
Sivrisineklerin sinir bozucu aktiviteleri aslında dişilerin yaptığı vızıltı ve sokmalarıdır. Sivrisinek sokmasına herkesin reaksiyonu farklıdır, kimisinde hafif bir kızarıklık olurken kimisinde de yoğun bir iltihap ve şişme olur. Hareketsiz suda (bu ev bitkilerinin dibindeki çanak da olabilir) ise henüz olgunlaşmamış sivrisineklerin varlığı görülebilir.
Diğer bilgiler
Dişi sivrisineklerin kurbanlarının derisini parçalayarak kanlarını emdikleri ağızları vardır. Bu kanlardan yumurta üretimi için kullanacakları proteini elde ederler. Erkek sivrisineklerin ise kan emebilme becerileri yoktur.
Aslında acı verici olmasa da sivrisinek ısırığı, insanlarda hastalık bulaştırıcı olarak bir tehlike yaratabilir. Sivrisinek, hortumunu derinin içine soktuğunda küçük ve kırmızı bir şişlik yaratır. Bu şişlikler hafiften şiddetliye değişen güçte kaşıntılar yaratabilirler. Bazı insanlar, sürekli ısırılmaktan dolayı sivrisinek tükürüğüne karşı daha az duyarlı hale gelseler de bazılarında alerjik reaksiyonlar görülebilir. Alerji belirtileri deride kabarcık ve iltihaplanmanın yanı sıra astım da olabilir. Sivrisinekler aynı zamanda sarıhumma, dang humması, sıtma, beyin yangısı gibi hastalıkları bulaştırabilirler ve insandan insana taşıyabilirler.
Sivrisinek ısırıkları ve tedavisi
Vücuda sürülen ve sineklerin yaklaşmamasını sağlayan Sineksavarlar Hastalıkla Mücadele ve Hastalık Önleme Merkezleri (CDC) tarafından önerilmektedir. Sineksavarlar gözle ve ağızla temas etmemeli ve küçük çocuklara uygulanırken dikkatli olunmalıdır.
Sivrisinek tarafından ısırıldıktan sonra soğuk kompres uygulanması şişliği azaltacaktır. Hafif antihistaminler ve kaşıntı önleyici kremler kaşıntıyı azaltacaktır. İbuprofen ve Naproksin gibi antienflamatuarlar da faydalı olabilir. Karbonat ve sudan yapılan bir karışımı ya da bazı kremleri sürmek de yardımcı olacaktır.
Yeni bir ilaç kullanmadan önce lütfen doktorunuza danışın. Eğer sivrisinek ısırması sonucunda daha ciddi semptomlar görülürse hemen bir sağlık uzmanına danışın.
Sivrisinek Özellikleri
- Sivrisinekler Dünyadaki En Ölümcül Hayvanlardır
- Yetişkin dişi bir sivrisinek 5-6 ay yaşayabilir.
- Erkek sivrsinekler Nektarla Beslenirken Dişiler İnsanları Isırır ve kanla beslenir.
- Bazı Sivrisinek türleri İnsanları Isırmazlar. Diğer canlıların kanıyla beslenebilirler.
- Sivrisinekler Yavaş Uçar. Bu sebeple havadar ve hafif esen ortamlar insanlar için dışarda rahatsız edilmeyi engelleyebilir.
- Sivrisineklerin ortalama uçuş hızı saatte 1.5 ila 2.5 km/h arasındadır.
- Bir Sivrisineğin Kanatları Saniyede 300-600 Kez çarpar. Buda bize rahatsızlık veren vızlıtı sesinin çıkmasına sebep olur.
- Tuz Bataklığı Sivrisinekleri 150 km Uzakta Yaşayabilir
- Tüm Sivrisineklerin Üremesi için az da olsa Suya İhtiyacı Vardır.
- Çoğu Sivrisinek türü Sadece 3-5-km Seyahat Edebilir
- Sivrisinekler karbondioksiti (CO2)’yi 25 metre uzaktan algılar.
-
Herkesin Sivrisinek Tükürüğüne Alerjisi Yoktur
Sivrisinekler Nerede Yaşarlar ?
Sivrisinekler dünyanın birçok yerinde yaşar. Ormanlar, bataklıklar, ya da uzun otların içlerinde yaşamayı tercih ederler. Tüm sivrisinekler suyu sever, çünkü sivrisinek larvaları ve pupaları durgun sularda yaşayabilirler.
Farklı su türleri farklı sivrisinek türlerini çeker.
Kalıcı su sivrisinekleri: Bu sivrisinekler yumurtalarını kalıcı ve yarı kalıcı su kütlelerine bırakma eğilimindedir. Yani akan veya durgun ama kurumayan dere veya gölleri tercih edebilirler.
Bazı sivrisinekler temiz suyu tercih ederken, diğerleri besin bakımından zengin suları sever.
Bazı sivrisinekler göllerin ve göletlerin kenarlarına veya bataklıklardaki bitkiler arasında veya su tutan alanlara yumurta bırakırlar.
Sel suyu sivrisinekleri: Bu sivrisinekler yumurtalarını nemli toprakta veya su hattının üstündeki su tutan alanlara bırakırlar. Yumurtalar kurur, sonra yağmur toprağa veya su tutan alanlara dolduğunda yumurtadan çıkarlar. Taşkın suyu habitatları şunlardan oluşur:
- Kar veya yağmurun erimesiyle oluşan geçici havuzlar ve göletler
- Akarsu ve nehir kıyısındaki taşkın yatakları
- Sulanan tarlalar ve çayırlar
- Yağmurdan sonra su tutan ve doldurulan kaplar
- Yağmur suyu toplayan ağaç delikleri
Sivrisinek Neye Gelir ?
Bazı insanların neden sivrisinekler tarafından daha fazla ısırıldığını yada bazı alanlarda daha çok görüldüğünü merak etmişsinizdir.
Aşağıda sıraladığımız faktörler onları sivrisnekler neye gelir? Sorusuna cevap olarak hazırlanmıştır. İşte Sivrisinekleri çeken unsurlar ;
- Su ve Ter
Sivrisinekler üremek için suya ihtiyaç duyarlar ve doğal olarak daha yüksek nem seviyelerine sahip alanlara ilgi duyarlar ve gelirler. Bu yüzden mekanlar için nem ve su, insan vücudu için ise ter en iyi sivrisinek çekicilerinden biridir.
- Koyu Renk alanlar ve koyu renkli Giysiler
Araştırmalar sivrisineklerin en çok koyu ve karanlık alanlara ve renklere çekildiğini gösteriyor. Karanlık ve kuytu alanlar ile koyu renk giymiş insanlar sivrisineklerin en çok geldiği alanlardır.
- Çok fazla potasyum ve tuz yiyen insanlar
Sivrisinekler vücudunuz tarafından salınan potasyum, tuz ve laktik aside çok fazla ilgi duyarlar. Bu nedenle muz, avokado ve kuru meyve gibi tuzlu ve potasyum bakımından zengin yiyeceklerden kaçınmak size yardımcı olur.
- Parfüm ve Kokulu Losyonlar
Kokuların sivrisinekleri çektiği bilinmektedir. Çiçek kokuları özellikle caziptir.
- Alkol içmek
Bazı uzmanlar alkol almanın cildinizin sivrisinekleri çeken bir kimyasal yaymasına neden olduğuna inanıyor. Alkol ayrıca vücut ısısını arttırdığından sivrisinekler için başka bir cazibe unsuru oluşturmaktadır.
- Kan grubu
2004 Yılında yapılan bir araştırmaya göre, O tipi kanı olan kişilerin sivrisinekleri diğer kan gruplarına göre çekme olasılıkları yüzde 83 daha fazladır.
- Hamilelik
2000 Yılında yapılan bir araştırma, hamile kadınların hamile olmayan kadınlardan iki kat daha fazla sivrisinek çektiğini tespit etmiştir. Bunun nedeni, hamile bir kadının diğer insanlardan daha fazla karbondioksit üretmesi, daha yüksek vücut sıcaklıklarına sahip olması ve vücudunda ortalama insandan daha fazla kan dolaşımına sahip olmasıdır.
- Vücut ısısı ve sıcaklık
Vücut ısınız ne kadar yüksek olursa, sivrisinekler sizi o kadar hızlı bulur. Birkaç metre yakınınızda sıcağı hissedebilirler. Aynı zamanda sıcak koşullarda yuva yapmayı sevdiklerinden sıcak alanları severler.
Sivrisinek ışığa gelir mi ?
Sivrisinekler de dahil olmak üzere birçok uçan haşere, yiyecek ararken yönlerini ışığa göre tayin ederler ve bu da ışığa gelmelerine sebep olur. Sonuç olarak, bu böcekler sundurma ışıklarını ve evlerin etrafındaki aydınlık alanlara yönelebilirler. Isırıklar genellikle birçok sivrisinek türünün aktif olduğu akşam ve gece meydana gelir.
Sivrisinekler Mavi ışığa gelir mi?
İnsanlar genellikle sivrisineklerin mavi ışığa mı yoksa diğer renklere mi geldiğini sorarlar. Sivrisinekler sıcak tonlarındaki renklerden ziyade mavi ışığa daha fazla gelme eğilimindedirler.
Sivrisinek Ömrü
Erkek sivrisinekler ortalama olarak sadece 6 veya 7 gün yaşarlar. Bitki nektarı ile beslenirler ve kanla beslenmezler. Yeterli besin kaynağı olan dişi sivrisinekler ise 5 aya kadar veya daha uzun yaşayabilir. Ortalama dişi sivrisneğin ömrü yaklaşık 6 haftadır.
