Çatı Faresi

Latince adı

Rattus rattus

Dış görünüşü

Siyah ya da kahverengi renkte, uzun kuyruklu, boyları 40 cm’ye kadar ulaşabilen büyük kulakları ve büyük gözleri olan hayvanlardır. Vücutları, Lağım faresinden daha küçük ve incedir. Kürkleri yumuşaktır.

Davranışları, beslenmesi ve alışkanlıkları

Binaların içlerine ya da altlarına ve çöp ya da tahta yığınlarının içlerine yuva yaparlar. Çok iyi tırmanıcıdırlar ve binaların üst kısımlarında da görülürler.

Hem et hem de ot yerler ama genellikle tahılları, meyveleri, yemişleri ve sebzeleri tercih ederler.

Üreme

Doğduktan sonra iki ile beş ay içerisinde cinsel olgunluğa ulaşırlar ve her sene, her batında altı ile sekiz yavru doğurup, bir senede dört ile altı defa arasında doğururlar. Ömürleri bir sene kadardır.

Çatı fareleri olağanüstü üreyici hayvanlardır. Dişi fareler yıl boyunca yavrularlar. Bir yıl içerisinde bir dişi fare, 40 tane kadar yavru fare doğurabilir.

Çatı faresi istilasının belirtileri

Canlı ya da ölü farelerin etrafta görülmesi kemirgen aktivitesi olduğuna işaret eder. Eğer çatı fareleri ortaya çıkmışlarsa, bu genellikle saklanma yerlerinin başka kemirgenler tarafından işgal edildiği ya da inşaat gibi nedenlerden ötürü yerlerinden oldukları anlamına gelir. Etrafta dışkılarının görülmesi de çatı farelerinin faal olduğuna dair önemli bir işarettir. Çatı faresinin dışkısı 12 ile13 mm arasında ve sivri uçludur. Lağım faresinin dışkısı ise 18 ile 20 mm arasında ve kapsül şeklindedir. Bir çatı faresi istilası olduğuna dair belirtiler ise yüzeylerde görülen yağ izleri ve yuvalarıdır. Bu yağ izleri, kemirgenler kenarda yürüdükçe, kürklerinde bulunan yağların etrafa bulaşmasıyla oluşurlar. Kapalı mekânlardaki yuvalarını ise çatı katları gibi yalıtımlı yerlerde yaparlar.

Diğer bilgiler

Çatı fareleri, uzun yıllar boyunca Orta Çağ’da büyük insan kayıplarına sebep olan Kara Veba’nın sorumlusu pirelerin taşıyıcıları olarak adlandırıldılar. Artık bu veba, insanlık için bu derecede bir tehlike oluşturmasa bile, çatı fareleri hala potansiyel hastalık taşıyıcısıdırlar.

Bir çatı faresi istilasıyla mücadele edebilmenin ilk adımı hangi kemirgenin istila ettiğini bulmaktır. Çatı farelerinin, kafalarından ve gövdelerinden daha uzun olan tüysüz ve pullu kuyrukları vardır. Bu fare türü gececidir ve çok iyi bir tırmanıcıdır.

Evinizin bir fare kolonisine yuva haline gelmemesi için bütün pencerelerin ve havalandırma deliklerinin siperlendiğinden emin olun. Çatı fareleri aynı zamanda duvarlardaki boşluklardan, saçaklardan ve ağaçların dalları üzerinden çatılardan girebilirler. Farelerin girişini engellemek için ağaçları düzenli şekilde budayın.

Çatı faresi, çapı 1,5 cm kadar olan küçük deliklerden bile geçebilirler. Yerden yüksek olmayı tercih ettikleri için, bu kemirgenler çatıya girmek için elektrik hatlarına veya ağaç dallarına tırmanabilirler.

Giriş noktaları

Bu fareler evin neredeyse her yerine ulaşabilirler, bu nedenle birçok ev sahibi bu zararlıları dışarıda tutmak için mücadele eder. Bu kemirgenler genellikle evlere aşağıdaki alanlardan girerler:

Kemirerek oluşturdukları boşluklar
Hasarlı havalandırma kapakları
Duvar boşlukları
Çatlaklar

ÇATI FARESİ ZARARLARI

Çatı fareleri aşağıdaki sebeplerden dolayı masraflı hasara neden olabilir:

Elektrik kablolarını çiğneme
Mobilya ve saklama kutularında hasar
Yalıtım malzemesi hasarı

Hastalıklar

Çatı fareleri, kontamine olmuş kiler yiyecekleri yoluyla salmonelloz gibi hastalıkları yaymaktadır. Bu fareler ayrıca sıçan ısırığı ateşini de ağızlarındaki bakterilerden geçirebilirler. Trişinoz, sıçanlarda beslenen hayvanların az pişmiş etlerinin yenmesiyle bulaşabilir. Yiyecekleri veya yiyecek hazırlama yüzeylerini kirleten sıçanlar yiyecek zehirlenmesini bulaştırabilir.

Çatı faresi insana zarar verir mi ?

Çatı fareleri tüm dünyada veba bakterisi deposudur. Tarihsel olarak, enfekte pire farelerden insanlara veba bulaştırarak ciddi salgınlara sebep olmuşlardır. Bubonik veba, Avrupa’da tarih boyunca birkaç kez görülmüş ve çok sayıda insanın ölümüne sebep olmuştur. Bugün dünyada hala veba salgınları görülmektedir.

Hantavirus

Hantavirus pulmoner sendromu, hava yoluyla bulaşabilir aynı zamanda aşağıdakiler ile de bulaşabilirler:

Fare dışkısı
Kemirgen idrarı
Kemirgen tükürüğü

Çatı Faresi Hastalıkları Nasıl Aktarır?

Çatı farelerinin hastalıkları yaydıkları olağan yollar şunlardır:

Fare ısırığı
Yemek yenilen ortamları kirletmesi
Dışkı ve idrar
Kemirgenlerden beslene pireler
Fiziksel temas

Fare dışkısı

Dışkılar, çatı faresi aktivitesinin iyi bir göstergesidir. Bu farelerin dışkıları, sivri uçlu 12 ila 13 mm’dir, oysa sıçan dışkıları 18 ila 20 mm ve kapsül şeklindedir.

Gezinme izleri

Yüzeyler boyunca yağlı gezinme izleri istila belirtileri olabilir. Kemirgen bir kenar boyunca hareket ederken yağ izleri bırakır.

Canlı veya Ölü fare görülmesi

Canlı veya ölü kemirgenlerin görülmesi kemirgen aktivitesini gösterir. Tavan fareleri açıkta görülürse, genellikle saklanma alanlarının tamamen diğer fareler tarafından doldurulduğunu veya inşaat, tadilat gibi bir aktivite ile rahatsız edildiklerini gösterir. Çatı katları da dahil olmak üzere yalıtım alanında inşa edilen iç yuvaları bulabilirsiniz.

Çatı farelerinden Nasıl Kurtulurum?

Ne yapabilirsiniz?

Ev ilaçlama, böcek ilaçlama dışında ev sahiplerinin çatı fare istilası önlemesini nasıl sağlayabileceklerini aşağıda görebilirsiniz:

Girişleri Engelle: Çatı farelerinin evinize yerleşmesini önlemek için, tüm pencerelerin ve havalandırmaların dışarıya kapalı olduğundan emin olun.

Ağaçları Kesin: Bu kemirgenler ağaç dallarından çatıya ulaşabilirler. Girişi önlemek için tüm ağaç dallarını kesin.

Çatı faresi için HİJYENPESTKONTROL Ne Yapar?

Teknisyenimiz çatı faresi ve benzeri zararlıları yönetmeye yardımcı olmak için eğitilmiştir. Her bina veya ev farklı olduğundan, fare ilaçlama teknisyenimiz durumunuz için benzersiz bir program tasarlayacaktır.

Çatı fareleri yiyecek istifleyicileridir, tohum ve kuruyemiş gibi yiyecekleri depolarlar. Bu kemirgenler meyveler (bazen “meyve faresi” veya “narenciye faresi” olarak da adlandırılır) ve fındık tüketmeyi tercih eder, ancak çatı fareleri hem etçil hem otçuldur ve mevcut olan her şeyi yiyebilirler. Bu kemirgenler en çok aşağıdakiler ile beslenirler:

1. Meyve
2. Tahıl
3. Et
4. Fındık
5. Ağaç kabuğu
6. Tohumlar

Nerede yaşarlar?

Çatı fareleri oldukça uyumludur. Doğası gereği gece yaşarlar. Yüksek yerlerde yaşamayı tercih ederler, ancak gerekirse çeşitli ortamlarda da yaşayabilirler. Yuvaları şurada bulunabilir:

Çatı ve tavan araları
Binalar
Garaj depolama alanları
Çöp veya odun yığınları
Ağaçlar
Duvar boşlukları

Üreme

Çatı fareleri, her biri altı ila sekiz gençten oluşan gruplar halinde yaşarlar, bir seferde dört ila altı yavru doğururlar. Yavrular iki ila beş ay arasında cinsel olarak olgunlaşır. Bu kemirgenlerin ortalama ömrü yaklaşık bir yıldır.

Yoğun popülasyonlarda, bu kemirgenler, baskın erkeklerin diğer erkeklerden daha fazla çiftleştikleri bir sosyal hiyerarşi içinde yaşarlar. Bu sıçanlar olağanüstü ürer ve yıl boyunca üreyebilirler. Bir yıl içinde, bir dişi 40 kadar yavru doğurabilir